Bouwen aan de basis van Soest

Maart 2011. Er wordt druk gebouwd aan het vijfde deel van Buitenlust, station Soest. De rails zijn gelegd en de basis voor de perrons staat. Het middenperron is gemaakt van hardschuim (HD 300). Dit materiaal geeft een goede imitatie van het grove beton waar het echte perron van is gebouwd. Het schuim is ook nog eens gemakkelijk te bewerken. Niet voor niets wordt het veel door architecten gebruikt. Je kunt de blauwe platen kopen bij een winkel in maquettematerialen.

De rails zijn weer geheel met de hand gespijkerd op basis van onderdelen van Hassler en Wenz. Nadat alles aangesloten en getest is, zijn de rails geballast. De ballast is van Koemo. Station Soest heeft drie wissels, waarvan het linker wissel een groot meegebogen wissel is. Het perron is relatief kort, maar ook in werkelijkheid is het beperkt van omvang. Het is ruim voldoende voor een trein met vier rijtuigen en dat is wel zo'n beetje het maximum wat er op Buitenlust rijdt.

Het perron moest gebouwd worden voordat de rails geballast konden worden. In basis is het af; het moet alleen nog iets verder vervuild worden. Er gaat ook nog onkruid tussen de tegels groeien. Op het perron komen ter zijner tijd nog vijf lantaarns, twee bankjs en een betonnen abri. De perronwand bij het station bestaat uit gegoten delen van giethars. De wand is gelijk aan de perronwanden van station Baarn NCS en station Soestdijk.

De tegels op het perron zijn stuk voor stuk in het schuim gekrast. Het perron is geschilderd met acrylverf, geschuurd en ingewassen met sterk verdunde zwarte verf. Het resultaat lijkt verbluffend goed op echt beton. De ballast moet hier en daar nog wat worden bijgekleurd. Daarna worden de rails verder verouderd met roestkleurige en zwarte verf.

Qua kleur past het allemaal lekker bij elkaar. De maten van de perrons zijn overigens conform het oude "Handboek voor Spoorwegtechniek" uit de jaren '30. Als je naar Nederlands voorbeeld bouwt, is dat een erg handig naslagwerk. De instap in de rijtuigen lijkt ook te kloppen.

Er is nog een hoop te doen voor station Soest helemaal af is. Het werk gaat dan ook onverdroten door. Tussendoor heb ik voor de hele baan vrijbalken gemaakt. Ik heb zes moedermodellen gefabriceerd en daar een mal van getrokken. De vrijbalken zijn nu gemakkelijk in giethars te kopiëren. Mocht je vrijbalken in 0 nodig hebben, dan kun je ze voor een paar euro bestellen. Nog wel zelf even de gietvliezen verwijderen en schilderen.

Drukte op een perron

Mei 2011. Het stationsgebouw van Soest laat nog een tijdje op zich wachten, maar het perron is al bevolkt met reizigers. Het bankje klopt precies met wat er ooit in werkelijkheid stond. Het model is van Paulo. De figuren van Norev (links, achteraan) en Preiser (rechts op de bank).

Inderdaad, vroeger stond deze abri op het perron van Soest. Het model is nagebouwd aan de hand van een paar foto's waar de abri net op te zien was. Een collega modelbouwer was zo vriendelijk om de maten van een vergelijkbare abri voor me op te meten. Het model is gemaakt van styreen en daarna gespoten met sterk verdunde Tamiya verf.

Op het perron groeit groen spul tussen de naden van de tegels. Uiteraard groeit het spul vooral op plaatsen waar mensen niet lopen, zoals aan het uiteinde. Tussen de rails woekeren gras en kleine struikjes. Ietsje verderop ligt een aardappelveld. Aan de rand van het veld groeit van alles en nog wat.

Het aardappelveld ligt net als in werkelijkheid op de helling van de Soester Eng en daarom hoger dan het spoor. De aardappelplanten zijn gemaakt van materiaal van Silhouette. De begroeiing langs het pad is gemaakt met de gras-op-gras methode. Het resultaat is verrassend echt. Langs het spoor komen nog de nodige bomen en struiken.

In de tuinen aan de overkant van het spoor staan diverse schuren en schuurtjes. De kern van het gebouw bestaat uit foamboard. Het foam is beplakt met dunne strookjes hout die met een Proxxon zaagtafel uit een grote plaat dun vliegtuigtriplex zijn gezaagd. Het gebouw is gebeitst, gedrybrushed en verouderd met krijt.

Op dezelfde manier is het kleine groene schuurtje gebouwd. Het konijnenhok met stro en konijn is een model van Paulo. Je hoeft ook weer niet alles zelf te maken.

Bruggen slaan

Mei en juni 2011. De volgende grote mijlpaal is het gereed komen van de laatste groep modules met de zandafgraving. De modules staan midden in de ruimte en nemen een centrale rol in het ontwerp van Buitenlust in. Het spoor dat de bovenbaan met de onderbaan verbindt loopt via deze modules en dat geldt ook voor het spoor dat de cirkel sluit. Het laatste loopt voor de deur langs over een uitneembare brug. Bij De Lage Zij had ik daar al de nodige ervaring mee opgedaan.

De uitneembare brug steunt aan beide zijden op de modules. Een opstaand randje van circa 3 cm voorkomt dat de kostbare modellen op de grond vallen bij een ontsporing. Als de brug niet op zijn plaats ligt, zijn de toeritten afgesloten met houten schotjes. Onder de schotjes zitten koperen contactjes die zijn verbonden met een weerstandje. Als het schot op zijn plaats zit, drukken de contactjes op de rails en loopt er een klein stroompje door het weerstandje. De schotjes zorgen zo niet alleen voor een mechanische bescherming, maar melden ook de blokken van de toeritten bezet. De computer zal nu niet een trein de toerit op sturen.

De brug wordt op zijn plaats gehouden door twee houten pennen die uit het kopschot steken. De pennen passen precies in twee gaatjes van het bruggenhoofd. Even aandrukken is voldoende om de brug stevig te verankeren en met een kort rukje trek je hem ook gemakkelijk weer los.

De modules met de zandafgraving delen de ruimte in tweeën. Aan beide zijden van de modules is een gangpad. Het ene gangpad loopt van de deur naar Limonadefabriek Vrolic. De hoge modules zijn voor station Baarn NCS, met daaronder het schaduwstation. Op de lage modules komt de zandafgraving.

Langs het andere gangpad liggen de modules voor station Soest. Vanuit het gangpad kijk je vanaf de andere kant op de zandafgraving. Boven alle modules zijn koven met verlichting aangebracht en boven het gangpad hangen extra tl-buizen als werkverlichting. In totaal is er grofweg 750 Watt aan tl-buizen in de hobbyruimte gemonteerd.

Aan het uiteinde van Soest heb ik een eerste begin gemaakt met de natuur. In de voorgrond ligt een aardappelveld en langs het spoor staan hoge bomen (in model circa 40 cm). Langs de randen groeien struiken, bossages en ontelbare andere groene frutsels. Het detailleren van zo'n bosrand kost verrassend veel tijd.

Nog een projectje dat nu is afgerond: het seintableau van Soest. Het begon als een experiment om te kijken wat je met de Track-Control van Uhlenbrock kunt doen, maar ik ben ik erg tevreden over. Ik denk dat het rangeerterrein van de zandafgraving ook een seintableau gaat krijgen. Zo'n stel echte schakelaars is eigenlijk veel leuker dan een computerscherm, al is het wel een stuk minder flexibel in te delen. Naast het seintableau is ruimte voor een handregelaar. Hier ligt er een Profi-Boss van Fleischmann naast, een prima handregelaar voor Loconet die je via eBay nog kunt krijgen.

Bouwen aan en rond het spoor

December 2011. De NS 162 sjokt station Soest binnen. Dit stukje Buitenlust is al helemaal aangekleed. De hoge bomen scheiden de spoorlijn van de achtertuinen van de huizen. De bosrand is dicht gewoekerd met struiken, gras en een heleboel andere groene prut. Zo begint het al ergens op te lijken.

De afgelopen werken is het meeste werk gaan zitten in het bouwen van het emplacement van de Zanderij. Het emplacement telt diverse wissels, waaronder een Engels wissel. In schaal 0 is zo'n wissel al snel 75 centimeter lang. De wissels worden aangedreven door de beproefde Tortoise wisselmotoren. Er is nogal wat kracht nodig om die grote wissels te verzetten en de Tortoises kunnen dat zonder probleem aan. Ze zijn gemakkelijk te monteren en nagenoeg onverwoestbaar. Het enige nadeel is dat ze niet echt geruisloos zijn.

Ettelijke duizenden spijkertjes later - er gaan er ongeveer 230 in een meter spoor - ligt het hele emplacement op zijn plaats. Tijdens proefritten worden de wissels afgesteld, zodat al het materieel er soepel overheen rijdt. Vooral de puntstukken van het Engelse wissel waren door Hassler wat te krap bemeten en moesten met een miniatuur slijptol flink worden nabewerkt.

Het stukje natuur rond Soest levert leuke doorkijkjes op. De bosjes en bomen in de voorgrond geven het beeld de nodige diepte. Het maken van een gebouw in schaal 0 is een flinke klus, maar een stukje natuur detailleren is zeker zoveel werk. De begroeiing langs het spoor bestaat uit talloze verschillende materialen, zoals Heki Flor, Noch grasvezels en Polak struiksels. Je kunt niet genoeg verschillende dingen door elkaar heen gebruiken om de verscheidenheid van de natuur na te bootsen. De totale indruk moet wel homogeen zijn.

De bomen langs het spoor zijn voor een deel afkomstig van Anita Decor. De rest komt bij Exclusiv Miniatur vandaan. De bomen zijn tussen de 35 en 50 cm hoog en mooi gedetailleerd. Op de achtergrond staan een paar goedkopere bomen van Heki, die ik met wat los blad heb 'opgewaardeerd'. Scheelt weer geld.

Een ander deelproject: laser cutting. De straat is een dunne strook MDF, die ik bij Easy Laser heb laten graveren met een laser. Je maakt de tekeningen in Adobe Illustrator, stuurt ze op via e-mail en een week of wat later heb je een perfect stukje weg in de brievenbus. Ik heb de weg zo getekend dat de delen naadloos in elkaar passen. Alleen nog even in de juiste kleur spuiten en klaar ben je. De weg was een proefstuk voor het echte werk. Volgend jaar wil ik op dezelfde manier een aantal gebouwen maken. Inmiddels heeft elk emplacement ook een seintableau, zoals hier dat van Baarn NCS. Het moet nog wel even netjes worden ingebouwd.

Hij past niet helemaal in het thema, maar de BR64 van Lenz kon ik gewoon niet laten staan. De prachtige machine is fraai gedetailleerd en heeft toch een enigszins acceptabele prijs. De loc rijdt subliem en het geluid klinkt perfect. Zoals we inmiddels gewend zijn van Lenz zijn de koppelingen en talloze andere functies digitaal op afstand te bedienen.

lees verder →

2011