Terugmelding bij 3-rail

Het maken van bezetmelders op basis van massadetectie is bij Märklin K-rails is zeer eenvoudig. De beide spoorstaven worden normaal gebruikt voor de massa en de middenrail voor de plus. Wanneer je slechts één spoorstaaf gebruikt voor de massa, dan kun je de andere gebruiken voor de bezetmelding. De vrije spoorstaaf wordt met plastic raillasjes (bijvoorbeeld van Roco of Fleischmann) in secties verdeeld. Nadat de rails zijn geverfd, vallen de plastic raillassen helemaal niet meer op.

De secties kun je zo kort of lang maken als je wilt. Elke sectie is een bezetmelder en wordt aangesloten op een andere ingang van de terugmelddecoder. Bijvoorbeeld de BMD16N. Normaal is de spoorstaaf nergens mee verbonden en is het terugmeldcontact ‘onbezet’. Wanneer er echter een loc of wagen in de sectie staat, zullen de assen beide spoorstaven verbinden. Het terugmeldcontact wordt dan ‘bezet’.

Bij C-rails is het wat ingewikkelder en moeten de verbindingen tussen de spoorstaven onder de bedding worden doorgeknipt. Als je daar tegenop ziet, kun je net als bij 2-rail stroomdetectie gebruiken. Het nadeel daarvan is echter dat alleen rollend materieel met een sleper wordt gedetecteerd. Het is overigens aan te raden om bij wissels altijd beide spoorstaven te gebruiken voor massa, zodat kleine locomotieven niet blijven steken.

Natuurlijk zijn er alternatieven. Bijvoorbeeld reedcontacten en schakelrails. Je kunt ze gewoon aansluiten op een terugmelddecoder en zo bezetmeldingen genereren. In de praktijk zijn ze niet altijd even betrouwbaar. Tenzij je per se een terugmeldcontact wilt hebben dat een korte puls afgeeft, kun je beter kiezen voor massadetectie. In het aansluitvoorbeeld zie je alle mogelijkheden naast elkaar afgebeeld.

Hoe meer railcontacten je gebruikt, des te nauwkeuriger de computer kan zien waar de trein zich bevindt. Elk blok bij Project Waldberg heeft minstens drie railcontacten. In het station worden per spoor zelfs zeven contacten gebruikt. In totaal bevat de baan zo'n 112 railcontacten die zijn aangesloten op zes terugmelddecoders. In het hoofdstukje digitaal bloksysteem wordt uitgelegd waar de contacten moeten liggen.

Een uitgebreid verslag is te lezen in het mei/juni 2003 nummer van Railhobby.

2003, bijgewerkt 2005, 2008