Levensechte achtergronden

Achtergronden maken een diorama pas echt af. Met een goede achtergrond zie je niet meer waar het model ophoudt en de wereld erachter verder gaat. Je staat midden in het landschap. Het tafereel wordt er letterlijk eindeloos mooi van. Hoe kom je aan een goede achtergrond? Voor de kleinere schalen is er wel wat kant en klaar te koop van de bekende Duitse fabrikanten. Maar een Duits heuvellandschapje bij een puur Nederlands model? Dacht het niet.

Buitenlust wilde ik completteren met een passende achtergrond van het landschap zoals het in werkelijkheid te zien is. Bovendien had ik de ambitie om de voor- en achtergrond zo optimaal mogelijk op elkaar af te stemmen. Bomen, straten en waterwegen in het model moesten liefst naadloos doorlopen in de achtergrond. Dat kan allemaal prima, maar het is wel even wat werk.

Een achtergrond maken begint met het verzamelen van het juiste beeldmateriaal. Rond Baarn en Soest heb ik tientallen panorama's gefotografeerd. Je kiest locaties met een passend uitzicht en stapje voor stapje schiet je foto's van de horizon. Terwijl je de camera in dezelfde stand houdt, draai je bij elke foto een stapje naar rechts (of links). Houd de camera verticaal (portretstand) en zet de belichting en de scherpte vast. Hoe beter de camera, des te beter het eindresultaat. Vergeet je mobiele telefoon en gebruik een echte camera. In mijn geval is dat een Canon 5D MK2.

Vervolgens ga je aan de slag in Photoshop. Met de functie Photomerge laat je het programma automatisch de beelden aan elkaar naaien tot een geheel. In dit voorbeeld een strook bos in Baarn, dat later de achtergrond voor Baarn Buurtstation is geworden. Zoals je ziet loopt het beeld naar de hoeken weg (de bomen worden kleiner). Daar moeten we dus nog iets aan doen.

Photoshop heeft verschillende opties om beelden te vervormen en het perspectief aan te passen. Daarmee zet je de horizon recht en haal je het verloop uit de plaat. De volgende stap is het 'bijpoetsen' van het beeld met het kloonstempel en andere gereedschapjes. Zo heb ik stukken bovenleiding van de spoorlijn naar Amersfoort weggehaald, hekken verwijderd, mensen gewist, etc.

Een panoramafoto is meestal niet genoeg om een achtergrond te vullen. Dit betekent delen van het beeld kopiëren en meerdere panorama's samenvoegen. Elk deel zet je in een aparte laag en je gebruikt de laagmaskers om onzichtbare overgangen te creëren.

Bij het opzetten van de definitieve achtergrond is het zaak om de grootte van de bomen, kleuren, hoogte van de horizon en dergelijke af te stemmen op het model. Felle kleuren moeten wat gedempt worden, omdat ze snel overheersen. Als je denkt dat de achtergrond klaar is, is het slim om een proefdrukje te maken. Bijvoorbeeld door een stuk af te laten drukken als poster bij de HEMA.

Een achtergrond kan best een aardige puzzel zijn. Zo is dit stuk een combinatie van een huis met straat in Soest, een stuk bos halverwege Baarn, losse bomen en een lucht. Het perspectief van het huis met de straat is aangepast op het model van de bakkerij. Samen geven ze het beeld bovenaan deze pagina.

De achtergronden heb ik digitaal laten drukken op rollen 0,3 mm lichtdicht polypropyleen met een zo mat mogelijke afwerking. De afdrukken zijn over de (tijdelijke) blauw geschilderde platen gehangen. Ze zijn aan de bovenkant vastgeplakt met stukjes dubbelzijdig plakband en hangen uit zichzelf recht naar beneden. Naden zijn wel helemaal van boven naar onder geplakt.

Het is even passen en meten, maar dan heb je ook wat. De sloot loopt precies door in de achtergrond. De horzon van de polder ligt ongeveer 5 cm boven het maaiveld van het diorama. Ook hier zijn weer de kleuren van voor- en achtergrond op elkaar afgestemd.

Het station van Soest komt mooi tot zijn recht met deze passende achtergrond. Je kunt bijna niet zien welke bomen modellen zijn en welke in de achtergrond zitten. De kerk is uiteraard de echte kerk van Soest, zodat je die bij het station boven de bomen uit ziet torenen.

2016